Dziś w Akwizgranie (Aachen) Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski zostanie odznaczony Międzynarodową Nagrodą Karola Wielkiego.

Będą obecni kanclerz Olaf Scholz i przewodnicząca KE Ursula von der Leyen, oczekiwani są prezydent Francji i przedstawiciel rządu Polski. Wśród dotychczasowych laureatów nagrody są: papieże Jan Paweł II i Franciszek, Bill Clinton, Angela Merkel, Vàclav Havel, Bronisław Geremek, Donald Tusk.

No i pięknie by było, gdyby nie problem z królem Karolem, ale nie tym koronowanym tydzień temu, tylko tym, który koronował się na cesarza w Rzymie 25 grudnia 800 roku, co było posunięciem na wskroś symbolicznym.

Ponieważ przez lata wszyscy myśleliśmy, że bardzo lubimy króla Karola, który kupił królowej Karolinie korale koloru koralowego, przypomnę tu najpierw piękny wiersz o gęsiach (i królu Karolu):

Martin Pohl w tłumaczeniu Ireny Kuran Boguckiej

Der Flug der Graugänse

Wohin, ihr Graugänse, geht euer Flug?
Wer hat euch die Winde empfohlen?
Wir folgen des Heiligen Martins Spur;
Seitdem Vater Karel nach Rom hinausfuhr,
Zieht es die Graugans nach Polen.

Was wißt ihr Graugänse von einem Land
lm Fron von den Herren bestohlen?
Ein Lied hat Sankt Martin nach Polen gebracht
Von grünenden Fluren in herbstlicher Nacht,
Vom niemals verlorenen Polen.

Wartet, ihr Graugänse, wir kommen mit
Auf leisen und flutfesten Sohlen.
So spannt euren Schimmel an, folgt unserm Schrei,
Und laßt unsre Schwestern, die Weißgänse, frei
Im Morgenwind rot über Polen.

1980 / 88

Lot dzikich gęsi

Dokądże, o dzikie gęsi, biegnie wasz lot?
Kto wam wiatry polotne powierzył?
Lecimy twym śladem, Święty Marcinie,
Odkąd Król Karol przebywał w Rzymie,
dzikich gęsi klucz do Polski bieży.

Co wy wiecie, dzikie gęsi, o pewnym kraju,
co w niewoli trwa przez władców więziony?
Pieśń Święty Marcin wyśpiewał, jak wokół
zielenią się pola w jesiennym mroku,
pola Polski nigdy nie straconej.

Zaczekajcie, dzikie gęsi, ruszymy z wami,
cichą stopą pomykając po suchej ziemi.
Niech nasz krzyk was powiedzie, siwki zaprzęgajcie,
naszym siostrom, białym gęsiom, wolność oddajcie,
gdy wiatr świtu się nad Polską czerwieni.

1980 / 88

***

Był sprawnym władcą i słynnym wojownikiem, analfabetą i twórcą pierwszego renesansu na ziemiach europejskich. Rządził 40 lat, a treścią jego rządów były nieustanne podboje. Stworzył pierwsze po upadku Rzymu imperium europejskie – podbił i zjednoczył pod swoimi rządami połowę Europy. Rządził nas miarę wielkiego męża stanu, podbijał jak okrutny, krwiożerczy dzikus.

Z wielu jego okrutnych podbojów do dziś w pamięci Europy zachowała się krwawa jatka, jaką wojska Karola Wielkiego zgotowały podbitym, chrystianizowanym na siłę Sasom.

Sasi buntowali się od wielu lat. W roku 782 wzniecili kolejne powstanie, krwawo stłumione przez Karola. Sasi ukorzyli się i poprosili o rozejm. Karol wyraził zgodę. Zgodnie z obustronnym porozumieniem 4,5 tysiąca nieuzbrojonych saskich wojowników przybyło na pole pod miejscowością Verden, gdzie czekali na Karola. Mieli złożyć królowi przysięgę wierności i przyjąć chrześcijaństwo. Król osobiście wysłał ciężką uzbrojoną konnicę przeciwko pokonanym. Frankowie zaszlachtowali ich jak bydło. Zaczęła się okrutna wojna. W roku 784 Frankowie prowadzili przeciw Sasom tak zwaną wojnę zimową, co było na owe czasy czymś niesłychanym. Stosowali taktykę spalonej ziemi, wszystko, co dało się zniszczyć zostało zniszczone, kobiety gwałcono, mężczyzn mordowano, dzieci sprzedawano jako niewolników kupcom arabskim. Tysiące Sasów przesiedlono do odległych prowincji imperium, kolejne tysiące zamykano w obozach koncentracyjnych, gdzie umierali z zimna, chorób lub głodu.

Karol odpowiadał za to osobiście. To chyba nie on powinien był zostać patronem najważniejszej nagrody w demokratycznej Europie.