Ewa Maria Slaska

Jadę do Paryża dopiero w październiku, ale ponieważ już zdołałam przegapić operę Don Kichot we Lwowie, balet w Londynie i teatr we Wrocławiu, tym razem sprawdzam zawczasu, co z baratarystyki dałoby się obejrzeć jesienią w Paryżu. Z faktów przemijających nic – wszystko już było wiosną i latem, i opera, i balet, i teatr. Ale za to znajduję mural.

Mural Roberta Combas. Autor pochodzi z Lyonu, jest malarzem, rzeźbiarzem i ilustratorem.
W 3. dzielnicy, na rogu rue des Haudriettes i rue des Archives (metrem nr 11, stacja „Rambuteau”), niedaleko Centrum Pompidou, na ślepej ścianie budynku znajduje się mural „Don Quichotte”, czyli „La femme, lumière de l’homme” (Kobieta światłem mężczyzny). Autor namalował go w 2000 roku. Malowidło składa się z trzech poziomych części: Don Kichot i wiatraki, Don Kichot w bibliotece i mężczyzna czytający – obok stoi lampa, nazwana przez autorów opisu “podłogową”, której podstawą jest nagie ciało kobiety.

Autorzy opisu na stronie o Paryżu piszą, że mural ma piękne, jasne kolory. Mi dzieło nie wydaje się ani piękne, ani jasne, ale przecież nie o moje staroświeckie gusta chodzi, tylko o fakty. A mural jest faktem. Gorzej, że nie podoba mi się też idea kobiety-lampy. Oczywiście rozumiem, co “autor miał na myśli” i rozumiem ironię, jaką jest dosłowne odczytanie jakiegoś potocznego sformułowania, nasze autorki, Joasia i Tania, też to robią. Ba, sama mam lampę-kobietę i bardzo ją lubię.

A mimo to ta lampa na muralu mi się nie podoba i estetycznie, i ideologicznie. Kojarzy mi się raczej z paskudnymi stolikami, które można było kupić w tureckich sklepach 30 lat temu. Była to szklana szyba położona na plecach figury nagiej klęczącej kobiety z wyciągniętymi przed siebie rękami, opuszczoną głową i wypiętą pupą. Sprawdzam, co mi oferuje internet, w nadziei, że takich stolików teraz już nie ma. I mam rację, jest spory asortyment nagich kobiet (i mężczyzn) w roli podpórki blatu, ale takiej zniewolonej już nie ma. Można sprawdzić.

Inne opisy sugerują, że autor chciał być curieux, grotesque, provocateur – dziwaczny, groteskowy, prowokujący. No, niech mu tam.