Wszyscy nasi bogowie

Dominik Jakub Napiwodzki dopisał jeszcze w komentarzach, że również Swarożyc czyli Dadźbog, a ja bym chciała przypomnieć, że jednak również Jeshua, czyli Jezus, syn Miriam, symbol Logosu:

Wesołych Świąt, Kochane i Kochani. Kiedyś użyto by tu dwóch dużych liter P i T, a więc PT, pleno titulo, ze wszelkimi możliwymi tytułami, jako to hrabia, ekscelencja, wasza wysokość lub magister. W dzisiejszych czasach, kiedy trzeba uwzględnić fakt, że mogę mieć czytelników / czytelniczki każdej z możliwych 97 płci, napiszę Was kochane / kochani z gwiazdką* i bez, a więc Pan/i lub Pani*, przypominając, jakbyście nie pamiętali, że podobno polski jest jedynym językiem, w którym demokratyczna forma zwracania się do siebie nie wywodzi się z wyrazu Ty, Wy, On lub Oni jak po angielsku, francusku i niemiecku, lecz jest skrótem zwrotu Waćpan/i, co zaś z kolei wywodzi się od wszelkiego Jaśnie-Państwa. W polskim zatem to nie sfery wyższe ulegając wymogom demokracji zastosowały do siebie zwroty z ludu, lecz lud ów zabrał Jaśniepaństwu owego pana i panią. I oczywiście również państwo.

Aczkolwiek nasz kochany profesor Brückner, Aleksander zresztą, napisał w Słowniku etymologicznym języka polskiego, że:
pan, panekpółpanekpanować (komu, dawniej); panać w psałterzu floriańskim, paniać, mylnie, w puławskim; państwopani, panic, dziś panicz (z ruskiem cz); pańskipańszczyznawspaniały (p.). Pan istnieje tylko u Słowian zachodnich, obcy zupełnie i Rusi (gdzie panibrat itp. są polonizmy), i Bałkanowi. Szczątek to panowania Awarów (p. olbrzym). Dopiero od 15. w. zastąpił pan dawniejszego gospodzina. Oznaczał ‘urzędnika chana awarskiego, wybierającego daniny’ (p. żupan); przeszedł na nazwę ‘urzędnika grodowego, t. j. kasztelana’; »pan Małogoski« np., to Niemojewski, kasztelan małogoski; jeszcze do końca Rzeczypospolitej kasztelan krakowski »panem krakowskim« po dawnemu się nazywał. Stara pani albo grzeszna pani (16. wiek), żartobliwie na ‘anus’, zmusiła używać dla osób określenia: starsza pani, ale w akcie r. 1558 »J. Kr. M. starej paniej«, w Odprawie Posłów (1578 r.) pani stara, ‘ochmistrzyni’. Pani jest jedynym rzeczownikiem, co do dziś zatrzymał w bierniku dawne panią (nie panię!). Panna, z przyrostkiem -na, jak księżnapanieńskipanieństwopanienkaPanosza, ‘paź, giermek’, ‘sługa’ (w biblji), ale ze szlachty, oznacza niby ‘półpanka, włodykę, ścirciałkę’; por. junosza i inne męskie na -oszaLubosza (Luboszyn stąd nazwany); Czesi znają go dziś jeszcze, my tylko w panoszyć, rozpanoszyć się. Powstał pan z żupan, przez stałe w tytułach skracanie; *żpan Węgrzy przejęli od ujarzmionych Słowian, i- przedsunęli stałym swoim trybem językowym: ispan (niem. Gespan; por. Istvan z Stevan), ale jeszcze w 13. w. zapisał ich kronikarz Szymon z Keza postać pierwotną: »spani i. e. capitanei«. Z żpan, szpan, poszedł wkońcu chpan, parokrotnie u Czechów w 13. wieku zapisany, wreszcie pan. Z powodu tego nagłosu pierwotnego przyimek brzmiał u nich ke panu; brzmiałby k panu, gdyby samo p- zawsze nagłos stanowiło.
pan. Postać pierwotna *szpan ocalała nietylko w węg. spani, lecz i w nazwie miejscowej słowackiej Szpanna dolina (niem. Herrengrund, węg. Urfelgy); a może i w dawnem Ispánk, chorwackie Spankiżupan skrócono w szpan, tak jak komet- w kmieć, i wszelkie wywody słowiańskie tych nazw obcych są zgóry mylne, szczególnie wobec demokracji słowiańskiej, nieznoszącej tytułów. 

Dziękuję Państwu za uwagę, oby nam się!

8 thoughts on “Wszyscy nasi bogowie

  1. Kochana Ewo,
    dziekuje ci za wpis iscie pouczajacy i jako nasza glowna dama prowadzisz nas dalej za prof Brücknerem (ktorego z nami juz nie ma) ale duchem ciagle jeszcze. Wszystkim sutych Swiat i lepszego Nowego Roku!

  2. Łucja Fice ma problemy z wstawieniem komentarza, więc wstawiam ja:

    Krishna -900 lat temu, Indie. Podobnie jak w chrześcijaństwie Jezus, Jego narodziny zapowiadała gwiazda na Wschodzie. Też czynił cuda, miał uczniów i też zmartwychwstał.
    MITRA – Persja 1200 lat p.n.e. Nazywano go PRAWDĄ I ŚWIATŁOŚCIĄ. Świętym dniem Mitry była niedziela.
    Ci sami bogowie w różnych epokach. Pytam , dlaczego tak było? Skąd dziewica? Skąd 25 grudnia, zmartwychwstanie w 3 dni po śmierci i wniebowzięcie. Te pytania nie dawały mi spokoju. Poszukałam więc wiedzy na ten temat.
    JEZUS – ostatnie bóstwo słoneczne, a kolejność wydarzeń wyjaśniają zjawiska astrologiczne. Gwiazda na Wschodzie to SYRIUSZ , który 24 grudnia ustawia się w linii z 3 gwiazdami w pasie Oriona. Nazywają ją trzema królami (od dziejów.) Trzej królowie i Syriusz wskazują miejsce, gdzie 25 grudnia wzejdzie słońce. Dlatego trzej królowie podążają za gwiazdą na Wschód, ku miejscu, gdzie rodzi się słońce. Dziewica Maria, to gwiazdozbiór Panny (Virgin, czyli dziewica) – symbolizuje czas żniw, a Betlejem, to w dosłownym znaczeniu DOM CHLEBA- odnosi się do gwiazdozbioru Panny –tego co na niebie, a nie na ziemi. 25 grudnia następuje przesilenie, natomiast 22 grudnia po półrocznej
    wędrówce słońca na południe osiąga ono najniższy punkt na nieboskłonie, potem pozornie zatrzymuje się na 3 dni (śmierć słońca). Niedaleko krzyża południa, czyli Gwiazdozbioru krzyża – Crux. Później słońce rusza codziennie o jeden stopień na północ – nadejście wiosny. Stąd tradycja, że słońce umarło na krzyżu.
    Wskrzeszenie słońca świętowano w równonoc, czyli Wielkanoc, bo wówczas słońce pokonuje ciemność.

  3. “Dlatego trzej królowie podążają za gwiazdą na Wschód..”
    Przepraszam, że w dniu świątecznym zamarudzę, ale Trzej Królowie w tradycji chrześcijańskiej to są Mędrcy Wschodu, którzy szli ze Wschodu na Zachód.
    Przypuszcza się, że szli z Mezopotamii (na Wschód od Betlejem).

  4. Podoba mi się ta dociekliwość Lucy, szkoda, że jej tu ogólnie już tak mało.
    Lucy, pozdrawiam Cię serdecznie…
    Ja ze swojej strony zaserwuję mój osobisty koncert życzeń, a po części i…zażaleń.
    Dość naiwny, jak to czasem z życzeniami i nie tylko, bywa…
    Dużo mieliśmy i mamy autorytetów/bogów w które, my jako ludzkość wierzyliśmy i wierzymy, lub też i nie wierzymy.
    Dużo religii na świecie i każda pragnie być tą jedyną właściwą, za którą warto od zarania dziei nawzajem się zwalczać, mordować, za nią milionami ludzi cierpieć…
    Życzyłabym sobie i innym na świecie, aby każdy miał prawo wierzyć w jakiego boga chce/potrzebuje, lub też i w nic nie wierzyć. Człowiek powinien być w tym punkcie absolutnie wolnym…
    Każdy z bogów, w którego ktoś wierzy, jest na tyle mocny, że obroni się sam, bo to jest siła i władza bogów.
    A my jako ludzie, świadomi tego, “róbmy swoje”, to co dobre i ważne, sprawiedliwie ludzkie, a spodoba się to każdemu z bogów, oczywiście myślę o tych pozytywnych, bo wiemy to z mitologii, jak i z historii różnych religii, że i oni byli różni.

    Dobroci i Tradycji Naszych Świąt dalej Wszystkim serdecznie życzę i oby dla Wszystkich zostały dobre!!!
    T.Ru

    1. A tu odpowiedź od Łucji do “goewy”:

      Bardzo dziękuję za życzenia w swoim i w mojej rodziny imieniu. Czytałam wczoraj córkom cały wpis i rozgorzała piękna, anielsko spokojna dyskusja, jak to w Danii. Nawet moi wnukowie mają już własne zdania i poczułam, jak bardzo się różnimy w kwestii religii i Boga. Dziś młodzi są naprawdę wolni, a najważniejsze, by się pięknie różnić. Kto to powiedział?
      p.s. nie wiem z czego wynika moja trudność wpisu komentarzy ale czego, jak czego ale przyjemności z korzystania bloga Ewy sobie nie odpuszczam. Podążam za tym wewnętrznym pięknem, tą kroplą światła, co bije od piszących, a mówi się, że kropla światła rozświetla mroki oceanów. O rozwiązanie problemu muszę poprosić kogoś, kto będzie się na tym znał.
      Jeszcze raz. Dla wszystkich obecnych na blogu Ewy życzenia na NOWY 2024 ROK. Oby był dla nas wszystkich najszczęśliwszy, obfity i niech ta KROPLA ŚWIATŁA spada na nas cały czas.
      Łucja Fice

  5. Droga Lucy, dziękuję Ci za odpowiedź, ten problem z komentarzami też poznałam, WordPress jakoś ustąpił i puszcza mnie chwilowo (bywało różnie) pod warunkiem, że jestem “goewy”, nie wiem skąd powstało to moje “imię”, już dla mnie brzmi kompletnie obco, co dopiero dla innych?
    Podoba mi się również to:
    “najważniejsze, by się pięknie różnić”, kto to powiedział? Nie wiem.
    Życzę Ci również Wszystkiego Dobrego w tym Nowym Roku 2024!
    Teresa Rudolf

Leave a reply to Monika Wrzosek-Müller Cancel reply